benim kıymetli izleyenlerim

8 Nisan 2014 Salı

ÇİRİŞ OTU YEMEĞİ



 temizlenmiş hali




Diğer İsimleri : Sarızambak, Asphodelus ramosus, Liliaceae
Botanik Bilgi : Zambakgillerden; beyaz çiçekli bir bitkidir.
Birçok bölgede yetişen çirişin neredeyse her hastalığa derman olduğuna inanılır. Nisan ayından itibaren pazarlarda boy göstermeye başlayan çiriş, 50-100 cm boyunda bir bitkidir. Fazla uzamamış zambaklara benzeyen yaprakları uçlarına doğru sivrileşir. Körpeyken yapraklarından yemek yapılır. 
Bilinen Bileşimi : Nişasta, inulin, acı madde.
Faydaları :
Kadınlarda görülen beyaz akıntıyı keser.

Memeli basuru tedavi eder.

Mafsal ağrılarını dindirir.

İdrar söktürür.

Regl düzenler, regl söktürür.

Saçkıran tedavisinde kullanılır.
 




Çiriş, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da sevilerek tüketilmektedir. Mesela; Sivas’ta en çok kuzu kulağıyla birlikte yağlı ve soğanlı olarak pişirilmektedir. Bayburt yemekleri arasında “Çirişli Bulgur” meşhurdur. Hele de kavurma ile pişirildiğinde tadına doyulmaz. Ayrıca çiriş yaprakları, maydonoz gibi börek ve gözlemelerde sade ve kıymalı iç malzemesi olarak, ya da ıspanak gibi yumurtayla kavrularak da tüketilebilmektedir.
Çiriş, otlu peynir yapımında da kullanılmaktadır. Çirişin köklerinden de bir zamk çeşidi elde edilir. Kökler dilimlere ayrıldıktan sonra kurutulur ve değirmende öğütülerek toz haline getirilir. Bu zamk genellikle ayakkabıcılık, ciltçilik ve çantacılıkta kullanılır.


Eski bir şifa kaynağı 
Çiriş, birçok bölgede “şifalı ot” olarak tanınır. Nerdeyse her hastalığa derman olduğuna inanılır. Erzurum’da pazarda çiriş satan yaşlı bir köylü şunları söylemişti: “Ne hastalığınız olursa olsun, çiriş pişirip yediğinizde hiç birinden eser kalmaz.” Çiriş bitkisi çok eskiden beri tedavi amacıyla da kullanılmaktadır. Eski zamanlada çiriş köklerinden hazırlanan merhemler uyuz ve frengi hastalıklarının tedavisinden kullanılırmış. Dahilen idrar artırıcı özelliği de vardır. Ayrıca bazı türlerinin köklerinden elde edilen kök ekstraktlarının (glukomannazlar) anti-tümör etkisi olduğu tespit edilmiştir. 



 merhaba ;
Cuma günü sebzecim çiriş getirmiş biraz düşünerek aldım,
daha önce Bingöl'de arkadaşım yapardı  .
 Kendisi toplar
kendi ineklerinden elde ettiği sütten yaptığı terayağ ve ekşimikle bana yapar ben de afiyetle yerdim.
Ama ben hiç pişirmemiştim,her sene pazarda görüyorum ancak bu sene almaya ancak cesaret ettim.

kendisine has kokusu vardır hani kereviz gibi
ama tamamen organiktir çünkü dağlarda yetişir.

Dün arkadaşımı arayıp tarifini aldım.

Nasıl yaptım
1kilo çirişi
 önce temizledim (yukarıda resimdeki gibi)
sonra topraklarından arındırarak yıkadım( yere çok yakın büyüdüğü için ıspanak gibi topraklı oluyor)
2 _3 cm uzunluğunda kestim
 suda vitamini gitmeyecek kadar haşladım
150 gr tereyğında
  400 gr çökeği  biraz kızarttım
içine haşlanmış çirişleri ekledim.
hepsi bu
sonra afiyetle yedik

önce eşim ben yemem yarısını pişir dedi.

Sonra oğlum okuldan gelince oğlum organik bir ot var ıspanağa benziyor  istermisin ?dedim.
Bir tadına bakayım dedi

ilk tatmada hımmmm güzelmiş bir daha ver dedi
sonra oturdu iki tabak yedi.

Eşim mi o da iki tabak yedi .

Zaten topu topu 5 tabak çıktı benim o kadar isteyerek aldığım çiriş evdekilere yaradı.

her vakit yiyebilirsiniz  sabah çay ile
öğlen yemeğinde, akşam

afiyet olsun



2 yorum:

  1. Ben bu otu Malatya'da nisan ayı gelince pazarda görüyordum. Bunu köylüler getiriyordu.normal manavlarda yoktu.dedıgin gibi keskin kendine has bir kokusu var.şulenin bloğunda yaptığıni görünce bende bir cesaret aldım. Hem kavurup yedik.hemde börek içinde kullanmıştım. Aslında lezzetli bir ot.insan sevdiğini araştırırmış:) bak bir o kadarda faydalıymış.ellerine sağlık canım. Afiyetler şifalar olsun:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. evet doğuda çok satılıyor da İstanbuld'a görünce ben de şaşırmıştım,
      iyi ki buralarda da satılıyor bizde mahrum kalmıyoruz
      dediğin gibi eşimde bir sonraki alışımda börek yapmamı istedi.

      Sil

bendencesitlemeler